Muziek achter tralies: het 15e Exodusconcert geeft gedetineerden een stem

Tussen muren van beton en staal klinkt muziek die muren doet verdwijnen. Op zondag 12 oktober zendt KRO-NCRV’s Volgspot de vijftiende editie van het Exodusconcert uit — het jaarlijkse ‘bajesconcert’ waarin muziek, poëzie en verhalen samenkomen. Vanuit de Penitentiaire Inrichting (PI) Almelo brengt zanger Django Wagner het winnende gedicht van een gedetineerde ten gehore.

Woorden die muren doorbreken

Het Exodusconcert is inmiddels een begrip binnen en buiten de gevangenismuren. Wat ooit begon als een kleinschalige poëziewedstrijd, is uitgegroeid tot een landelijk initiatief dat gedetineerden een podium biedt voor zelfexpressie en herstel.

De landelijke gedichtenwedstrijd, georganiseerd door het Justitiepastoraat en het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap, nodigt alle gedetineerden in Nederland uit om hun gevoelens, reflecties en dromen op papier te zetten. Uit honderden inzendingen wordt jaarlijks één winnend gedicht gekozen, dat op muziek wordt gezet door een bekende artiest. Dit jaar is het Django Wagner die de woorden van een onbekende dichter een stem geeft.

“Het is bijzonder om te zien hoe woorden uit de gevangenis muren kunnen doorbreken,” zegt Volgspot-presentator Hijlco Span. “We willen laten horen dat gedetineerden ook mensen zijn — met verhalen, fouten én dromen. Juist door hen een stem te geven, verklein je de afstand met de samenleving.”

Ook voor de zanger Django Wagner was het een unieke avond:

“Het was een bijzondere ervaring om een lied te mogen maken op het winnende gedicht. De sfeer was ontzettend fijn, iedereen zong mee met mijn liedjes en er werden zelfs verzoeknummers aangevraagd. Dat maakte het extra speciaal.”

Schrijven als sleutel tot herstel

Voor veel gedetineerden is het schrijven van een gedicht meer dan een creatieve uitlaatklep — het is een manier om opnieuw naar zichzelf te kijken. Thema’s als schuld, spijt, geloof, hoop en vrijheid keren vaak terug.

“Het schrijven over tegenspoed en moreel besef helpt om na detentie op een veilige manier terug te keren in de samenleving,” zegt Monique van Schaik, bestuurder bij Stichting Exodus Nederland. “Het is mooi om te zien dat steeds meer gedetineerden hun verhaal in een gedicht weten te vangen.”

Naast muziek en poëzie biedt het concert ruimte aan gesprekken over zingeving, vergeving en begeleiding door geestelijk verzorgers. Vrijwilligers en medewerkers van Stichting Exodus Nederland helpen (ex-)gedetineerden bij hun terugkeer in de maatschappij — een proces dat begint met luisteren, schrijven en delen.

Een concert met een missie

Het Exodusconcert is een samenwerking tussen Stichting Exodus Nederland, de Dienst Geestelijke Verzorging van DJI, PI Almelo, het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap en KRO-NCRV. Samen willen de organisaties laten zien dat achter elk misdrijf een mens schuilgaat — en dat ieder mens recht heeft op een tweede kans.

Ook buiten de uitzending leeft de poëzie voort: in de populaire Bajesagenda 2026, die begin oktober verschijnt, staat wekelijks een gedicht van een gedetineerde. De agenda wordt verspreid onder ongeveer 20.000 gevangenen in Nederland.

Luister naar het Exodusconcert

Zondag 12 oktober, 20.00 – 23.00 uur in Volgspot op NPO Radio 5.

Een avond vol muziek, poëzie en verhalen over hoop, reflectie en menselijkheid — van binnen én buiten de gevangenismuren.

Het hele concert is vanaf zondag 12 oktober te bekijken op het Youtubekanaal van Volgspot.