17 mrt: Topoverleg

Muziekgegevens

1) Komt. Laat ons zingen al te zaam, Joh. de Heer 633

2) Looft God, looft zijn naam alom, Psalm 150: 1, 2 en 3

3) O grote Christus, eeuwig licht, Ned. Herv.Bundel Gezang L:1, 4, 5 en 7

4) Hoe kom ik van zonde vrij, Opw. 413

5) O liefde Gods, oneindig groot, Joh. de Heer 571

6) Heilig, heilig, heilig, LvdK Gez. 457: 1, 2 en 4

7) God enkel licht, LvdK Gez. 449: 1, 4 en 5

8) Gebed om vergeving, geen bundel

9) Vergeef mij al mijn zonden, psalm 6: 2, 4 en 9

10)Lof zij de Heer, Ned. Herv. Bundel Gez. 136: 1, 2 en 5

11)Op U alleen, mijn licht, mijn kracht, Nieuw LvdK 939

12)Ruwe stormen, mogen woeden, Ned.Herv. Bundel Gez. 178: 7 en 6

13)Halleluja, eeuwig dank en ere, ned. Herv. Bundel Gez. 94

Meditatietekst

Lezing: Exodus 32:30-32

En het gebeurde de volgende dag dat Mozes tegen het volk zei: U hebt een grote zonde begaan, maar nu zal ik naar de HEERE opklimmen. Misschien zal ik verzoening kunnen bewerken voor uw zonde. Toen keerde Mozes terug tot de HEERE en zei: Och, dit volk heeft een grote zonde begaan, want zij hebben voor zichzelf een gouden god gemaakt. Nu dan, of U toch hun zonde wilde vergeven! Maar indien niet, schrap mij alstublieft uit Uw boek, dat U geschreven hebt.

Topoverleg vindt in de regel plaats als er belangrijke dingen te bespreken zijn. Als er knopen moeten worden doorgehakt, of als het erom spant.

Europese diplomaten reizen af en aan om overleg te plegen over de Brexit, maar als het erop aan komt, of als het overleg in een impasse zit, dan komen de regeringsleiders zelf bij elkaar. Topoverleg.

Welnu, het spant erom. Het spant erom aan de voet van de berg Horeb. Terwijl Mozes daarboven de stenen platen ontvangt – waarop met Gods eigen vinger zijn gebod is gegraveerd – wordt beneden datzelfde gebod met voeten getreden. Terwijl de Eeuwige nog maar net heeft gezegd:

‘U zult geen beeld van Mij maken’,

danst het volk al voor het beeld dat zij zich van God hebben gemaakt. Een gouden kalf. En je voelt direct de enorme spanning: Dit kan niet goed gaan. En het gáát ook niet goed. Als Mozes naar beneden komt, bij God vandaan, toont hij geen begrip, maar is verontwaardigd. De stenen platen gooit hij in stukken. De scherven op de grond laten zien dat er een barst gekomen is in het verbond. Wat zeg ik? Een barst? Het is helemaal kapot, gebroken. God is er stuk van.

Mozes komt bij God vandaan. En hij draagt Gods heiligheid met zich mee. Hij vertegenwoordigt de hemel op aarde, zou je kunnen zeggen. Dat is zijn roeping. De mensen moeten het besef hebben, wat er gebeurd is. Hij vermaalt het gouden beeld tot poeder, vermengt het met water en laat het de mensen drinken. Soms moet je proeven dat zonde bitter smaakt.

Het spant erom. Alsof er een lawine naar beneden komt, en je niet weet waar je je bergen moet. Maar dan keert Mozes zich om. Hij kwam van God naar beneden.

Maar nu zegt hij: ‘Ik zal weer omhoog gaan, de berg op, naar God toe. Misschien …’

In het boek Exodus zie je twee bewegingen. Eerst die van boven naar beneden, en nu van beneden naar omhoog. Het ene moment vertegenwoordigt Mozes God bij de mensen, nu staat hij namens de mensen voor de Allerhoogste. En hij spreekt een goed woord. Hij waagt het God aan te spreken. Hij bemiddelt.

Maar hoe doe je dat? Je kunt verzachtende omstandigheden aanvoeren. ‘Here God, neem het de mensen niet kwalijk. Ze hebben het al zwaar genoeg, hier in de woestijn. En ze komen uit Egypte, waar zoveel beelden zijn. Geloven in een onzichtbare God valt ook niet mee.’

Zoiets. Nee, Mozes erkent en belijdt wat mis is: ‘Ach Heer, dit volk heeft zwaar gezondigd’. Hij stapt er niet overheen. Maar hij zet ook nog een stap verder. Here God, zou u hen … zou U hen kunnen vergeven? En zo niet … schrap mij dan maar uit uw boek.

Dit is een vraag, dit is een gebed waarbij ik mijn adem inhoud. Wat een vraag!

Mozes gaat er niet van uit dat het voor God een simpel werkje is om onze schuld door de vingers te zien. Dat vergeven Gods beroep is. Bij vergeven hoort verzoenen. Dat gaat heel diep. Geloven is geen vanzelfsprekendheid. Geloven is spannend. Het gaat over God, en het gaat over mij en over mijn leven. En over vergeven gesproken: vergeven heeft heel wat voeten in de aarde.

Om te vergeven stond er een kruis in de grond. Vergeven en verzoenen: het kost ons alles, of het kost God alles. Hoe breng je die twee nu toch op één noemer? Wij hebben iemand nodig die bemiddelt tussen hemel en aarde, tussen ons mensen en de allerhoogste God. Mozes bemiddelt. ‘Here God, het mag mij alles kosten. Schrap mij maar uit uw boek.’ Streep mijn naam dan maar door.

Daar word ik stil van.

‘Laat mij maar …’ Dat heb je als ouder, als je kind dat het een en ander mee moet maken. Je bent verdrietig omdat hij verdrietig is. Je hebt pijn, omdat zij pijn heeft. En je denkt: ik wilde dat ik het kon dragen. Mozes maakt zich één met zijn mensen. En de woorden van deze Middelaar zijn zelfs God te sterk, schrijft iemand.

Dat is bemiddelen op topniveau.

Achter Mozes zie ik de gestalte van onze Here Jezus Christus. Hij komt nog dichter bij God vandaan. Dat is te merken aan zijn woorden, aan de weg die Hij gaat. Hij neemt het Heilige met zich mee. En het duister komt aan het licht, meer dan ooit.

Zo zie ik Hem gaan, tussen de mensen. Jezus Christus komt bij God vandaan, van Boven naar beneden, èn is helemaal onze broeder geworden. Dwars door het lijden heen tot in de dood met ons verbonden. Geschrapt uit het boek van de levenden.

En nu treedt Hij als de Levende in het pleit en stelt Hij zich op voor de Vader. ‘Vader vergeef het hun, zij weten niet.’ ‘Vader, ik bid voor hen, laat ze niet vallen’. Wij hebben een Voorspraak aan de rechterhand van de Vader. Jezus Christus de Rechtvaardige.

Vandaag horen wij zijn stem in het Evangelie. Vandaag ontmoeten wij Hem aan de Tafel waar het brood wordt gebroken en de wijn wordt gedronken.
Bitter en toch zoet.