21 juni: Realisme en hoop in het lijden

Muziekgegevens

1) Psalm 150: Looft God, loof zijn naam alom, geen bundel

2) Here Jezus, om Uw woord, LvdK gez. 328

3) Als ik Hem maar kenne, Ned. Herv. Bundel gez. 223

4) Mijn God waarom?, geen bundel

5) O Jezus, bron van licht, Uit Aller Mond, gez. 189

6) Schreeuwen Naar De Hemel, geen bundel

7) Ik wil U minnen, mijne sterkte, Ned. Herv. Bundel, gez. 218

8) Ik heb de vaste grond gevonden, LvdK gez. 440

9) Psalm 75: U alleen, U loven wij, geen bundel

10) O grote God die liefde zijt, LvdK gez. 481

11) Als ik Hem maar kenne/Beveel gerust uw wegen, Ned. Herv. Bundel gez. 223

Meditatie

Lezing: Romeinen 8:18-27

18 Ik ben ervan overtuigd dat het lijden van deze tijd in geen verhouding staat tot de luister die ons in de toekomst zal worden geopenbaard.

19 De schepping ziet er reikhalzend naar uit dat openbaar wordt wie Gods ​kinderen​ zijn.

20 Want de schepping is ten prooi aan zinloosheid, niet uit eigen wil, maar door hem die haar daaraan heeft onderworpen. Maar ze heeft hoop gekregen,

21 omdat ook de schepping zelf zal worden bevrijd uit de slavernij van de vergankelijkheid en zal delen in de vrijheid en luister die Gods ​kinderen​ geschonken wordt.

22 Wij weten dat de hele schepping nog altijd als in barensweeën zucht en lijdt.

23 En dat niet alleen, ook wijzelf, die als voorschot de Geest hebben ontvangen, ook wij zuchten in onszelf in afwachting van de openbaring dat we ​kinderen​ van God zijn, de verlossing van ons sterfelijk bestaan.

24 In deze hoop zijn we gered. Als we echter nu al zouden zien waarop we hopen, zou het geen hoop meer zijn. Wie hoopt er nog op wat hij al kan zien?

25 Maar als wij hopen op wat nog niet zichtbaar is, blijven we in afwachting daarvan volharden.

26 De Geest helpt ons in onze zwakheid; wij weten immers niet wat we in ons ​gebed​ tegen God moeten zeggen, maar de Geest zelf pleit voor ons met woordloze zuchten.

27 God, die ons doorgrondt, weet wat de Geest wil zeggen. Hij weet dat de Geest volgens zijn wil pleit voor allen die hem toebehoren.

Meditatie:

In deze tijd zie je heel veel profeten opstaan. Zowel gelovige denkers als seculiere duiders.

Grote vragen komen langs. Is het een oordeel van God? En waarover dan precies? Is het vooral de duivel die hier mee speelt? Al dat lijden, al dat verdriet, al die angst. Geeft de Bijbel perspectief?

Soms wordt Gods hand in het lijden genoemd, andere momenten wordt juist de rol van satan benadrukt. Meestal zie je dat lijden en de oorzaken daarvan heel complex is en niet zo gemakkelijk te kaderen.

Dat is ook zo bij Paulus in Romeinen. Hij kijkt om zich heen in zijn wereld en hij ziet die wereld lijden. En als wij zien het met hem mee. Het is er altijd wel aan de randen van onze beleving. De honger, de vluchtelingen, oorlogen. En soms komt het dichterbij als iemand ziek wordt of psychisch in de kreukels zit. Nu lijkt het massaal groots en dramatisch, als een Coronagolf spoelt het over ons heen. Maar het is er altijd. En ook altijd veel.

Paulus ziet dat en zegt daar iets heel opmerkelijks over. Hij zegt namelijk dat het zinloos is. De schepping is ten prooi aan zinloosheid. Ik vind dat een zin waar je even op moet kauwen. Paulus zegt met dit woord eigenlijk: ga nou niet meteen vragen. Ga zeker niet meteen duiden. Zit eerst eens een tijdje stil. Zoals de vrienden van Job. Zeven dagen hielden ze hun mond. Waren ze bij Job in het lijden. En als ze dan hun mond opentrekken, dan kramen ze al snel onzin uit. Omdat ze voor God gaan denken en praten. Volgens mij is dat dicht tegen de allereerste zonde aan. En moet je daar vooral vandaan blijven.

Er is heel veel zinloos in deze wereld. Er zit geen ‘waarom’ achter. Geen diepere betekenis. Met het kwaad is ook zinloosheid in ons bestaan gekomen. Ik vind de Bijbel hier zo realistisch. Niet mooier maken dan het is. Niet te snel zeggen dat het wel goed komt. Nee, eerst maar eens ondergaan. Eerst maar eens gewoon stil zijn bij het lijden. Stil worden en je mond houden. Soms zit er niet zoveel verband in wat we meemaken. Het is vaak een zooitje in deze wereld. De zin ontgaat je.

Heeft de Bijbel hier dan niet meer te zeggen? Jawel. Maar eerst realisme. Lijden hoort er bij. Je kunt het naar de randen van je beleving verbannen. Maar het dringt zich onherroepelijk een keer aan je op. Het is goed om het onder ogen te komen. Omarmen noemt een Belgische psychiater het. Dat gaat misschien wat ver. Maar wel realistisch blijven: het lijden is er. Zinloosheid ervaren is geen zonde.

God heeft wel één ‘maar’. En dan niet een ‘ja maar’, zoals je wel eens hoort, dat eigenlijk ‘nee’ betekent. En het lijden dus zou ontkennen. Ik zeg net al: realisme. Maar te midden van dat lijden, juist in de diepte van een crisis, mag ook het woord ‘hoop’ klinken! Want dat is er! Hoop. Al zie je nog geen hand voor ogen. Er is licht beloofd. Al weet je niet wat je bidden moet en vind je geen woorden. De Geest komt je te hulp en brengt jouw verlangen bij God.

Paulus kiest voor lijden het woord ‘barensweeën’. Dat betekent dat er hoop is op verlossing. Verwachting zelfs! De pijn wordt er niet minder van. Het helpt je wel om het vol te houden. Om te volharden. Ik vind dat een mooi woord. Volharden heeft iets actiefs. Je ondergaat het wel, maar niet lijdzaam. Je leeft juist vanuit de hoop dat het beter wordt. Zoals beloofd is. Vanuit die hoop kun je ook anderen bijstaan, die lijden. Stil zijn bij ze. Maar niet verslagen zwijgen. Omdat je de beloften van je Heer mag delen. Met woorden van hoop, daden die dienen, een houding van nabijheid. Juist in het lijden mensen niet alleen laten, maar betrokken blijven. Niet met oppervlakkige geruststelling, ook niet met diepgaande duiding, maar met de liefde van Jezus en de betrokkenheid van de Geest.

Dus: volharden. Het actief uithouden. Omdat je mag geloven en vertrouwen dat er hoop is. Door de schaduw van het sterfelijke zoekt het licht zijn weg. Jezus zet het leven in het juiste perspectief. Ook hij ging door het lijden heen. Maar juist omdat hij volhardde, zijn wij niet alleen in deze zinloosheid. Hij draagt met je mee. Hij helpt door zijn Geest. Hou vol! Ik zorg. Ik ben er, ook als jij geen hand voor ogen ziet. En geen idee hebt hoe je dit woorden moet geven. Hou vol.

Want als Paulus heeft stilgestaan bij het lijden. Dan volgt er als afsluiting van zijn betoog deze passage:

38 Ik ben ervan overtuigd dat dood noch leven, ​engelen​ noch machten noch krachten, heden noch toekomst, 39hoogte noch diepte, of wat er ook maar in de schepping is, ons zal kunnen scheiden van de ​liefde​ van God, die hij ons gegeven heeft in ​Christus​ ​Jezus, onze ​Heer.

Een gezegende zondag!