Groot Nieuws
EO

Zondag 15 januari

foto: Shutterstock
  1. Nieuwschevron right
  2. Zondag 15 januari

Een programma met koor- gospel- praise- en
worship-muziek. Deze week een meditatie van Elsbeth Gruteke.

06:00-07:00
I Say A Little Prayer For You - Glennis Grace
10.000 Reasons / What A Beautiful Name - Caleb & Kelsey
Streets of London - Ralph McTell
You're never alone - Paul Janz
The weekend - Northern Lights
Old man - Neil Young
Look what love has done - Oleta Adams
Altijd Bang - Ralph van Manen
People Get Ready - Eva Cassidy
Soon And Very Soon - Andrae Crouch
Nu de trein vertrokken is - Delise
Let the sun shine - Oslo Gospel Choir
Love Is The Reason - BeBe Winans
Nothing Less - The Imperials
Butterfly kisses - Cliff Richard

07:00-08:00

A love song - Love song
Come una flor - Jaci Velasquez
Good Man - Burlap to Cashmere
May You Have - Trinity & Neema Ntalel
Levenslied - Janine Beens & Rebecca Steenbergen
Your Love Broke Through - Phil Keaggy
Yours for always - Babbie Mason
Forever Friends - Jon Gibson
You Were My Last Hope - Angelo & Veronica
Als ik val - Irma Dee
Prayer For A Friend - Casting Crowns
Be Still My Soul / What A Friend We Have In Jesus - Selah
Zusjes - Elly Zuiderveld
God of the moon and stars - Kees Kraayenoord

08:00-09:00

U maakt alles nieuw - Cynthia van Echten
Psalm 150: 1, 2 en 3 Looft God, looft zijn naam alom - Samenzang Bovenkerk
Leef met volle teugen - Kinga Ban & Elbert Smelt
Wat Hou Ik Van Uw Huis - Psalmen voor Nu
Een toekomst vol van hoop - Sela
Heer, wijs mij Uw weg - Opwekking
Vrede zij u - Christelijk Kamper Mannenkoor ‘Door Eendracht Verbonden’
El Shaddai - Knevel Efi
Breng dank aan de Eeuwige - ad hoc koor
Altijd jong - Elly & Rikkert & Hans Vermeulen

foto: eo.nl

Overdenking van Elsbeth Gruteke

Johannes 11, 28-44

Inleiding
Weet je nog hoe er vroeger, of nu, bij jou thuis over emoties werd gedacht en gesproken? Mocht je je emoties laten zien als kind, of werd je geacht ze niet te laten zien? Kop op, wees maar een sterke meid, als je moest huilen. Of: houd je een beetje in, bij boosheid of grote vreugde. Gelijkmatigheid in emoties wordt vaak meer geprezen dan uitgesproken emoties. Hoge bergen, diepe dalen zeggen we dan vaak wat misprijzend. En dan nog een stap verder. Mag je je laten leiden door emoties? Mag je je geloof beleven door je emoties? Als rechtgeaarde protestanten zullen velen van ons nee zeggen. Je emoties zijn geen goed raadgever, beter is het om je verstand te gebruiken als het gaat om beslissingen en over geloof. We stellen ons verstand, de ratio, vaak een treetje boven onze emoties.
Maar klopt dat wel?

Ik vertel jullie een deel van het verhaal van Ignatius van Loyola, sommigen van jullie kennen het al. 50 jaar geleden leefde er een ridder, Inigo, in Baskenland, in het plaatsje Loyola. Hij hield van vechten en van vrouwen. Bij een slag om de stad Pamplona werd zijn been geraakt door een kanonskogel. Ignatius lag zwaar gewond maandenlang op zijn ziekbed in het familiekasteel. Op dat ziekbed had hij twee boeken te lezen, een boek over ridders en een boek over heiligen. Als hij het laatste las werd hij blij, als hij het eerste las werd hij droevig. Langzaam ontdekte Ignatius, door die gevoelens serieus te nemen, dat God hem iets anders vroeg dan ridder te zijn. Hij bekeerde zich en stichtte later de Jezuïetenorde. In zijn geloofsleven zouden emoties en gevoelens een belangrijke rol blijven spelen. Je kunt God ontdekken in alle dingen, ook in je emoties. Zo leerde hij zelf: neem je gevoelens serieus, zoek naar de diepere laag, geef vooral aandacht aan de positieve gevoelens, aan de vreugde, daarin is God te vinden.

Emoties en het verhaal van Lazarus
In het verhaal over de Opwekking van Lazarus vliegen de emoties ons om de oren. Emoties van zijn zusters Maria en Martha. Verdriet, boosheid over het wegblijven van Jezus, emoties van de mensen om hen heen. Emoties van de farizeeën, boosheid over wat Jezus allemaal doet. Het is één grote emotionele toestand daar in Bethanië. En mocht je denken dat Jezus zich aan al dat emotionele gedoe onttrekt, dat Hij zijn ding doet, Lazarus uit de dood opwekken en basta, dan zit je mis. Die kookpot van emoties bevatten net zozeer de emoties van Jezus. Jezus huilt, ja echt, hij irriteert zich enorm, hij is verbolgen, hij is diep geraakt, bewogen. Jezus emoties spatten van de pagina’s af bij het lezen van dit verhaal. Dat is niet af te doen door ‘kop op’ tegen Jezus te zeggen, of ‘rustig maar, ga maar even afkoelen op je kamer’.

Hoe is God te vinden in onze emoties?

Gevoelens/emoties
Welke gevoelens komen ons tegemoet?
Verdriet, want Jezus huilt, hij heeft verdriet. Wat betekent dat? De evangelist Johannes wil ons vertellen dat als we naar Jezus kijken we een mens zien maar ook het Woord dat vleesgeworden is. Het Woord, degene die ons tot leven heeft geroepen, God huilt bij het graf van een vriend. Dat is het mysterie. God huilt met het huilen van de wereld. Laat dat eens tot je doordringen en laat dat beeld van God eens naast alle andere beelden die je van God kunt hebben een plaats innemen. Jezus barst in huilen uit, Tranen om de dood, tranen om zijn eigen dood die Hij al voorvoelt. Vragen die ook dan gesteld worden, kon Hij zijn eigen dood niet voorkomen? Kon Hij zichzelf niet redden? Johannes vertelt ons dit; alleen door de dood van Jezus, doordat hij deelt in dat wat elk mens treft, de dood, alleen daardoor kan de wereld gered worden. Er is een rechte lijn te trekken van de tranen van Jezus naar de dood waar Jezus dwars doorheen zal gaan. Er is ook een vooruitwijzing naar wat er daarna zal gebeuren.

En dan is er de boosheid en de irritatie van Jezus waarover we lezen. Waarom is hij boos, waarom is hij echt vet geïrriteerd als Hij Maria en de mensen om haar heen hoort weeklagen? Ze weeklagen als mensen zonder hoop, als mensen die niet in de opstanding geloven. Er zijn twee soorten rouw, hopeloze rouw en hoopvolle rouw. Tegen de eerste verzet Jezus zich. Ondanks zijn optreden, ondanks zijn boodschap, ondanks de tekenen die hij doet zijn hier mensen die zich hullen in rouw van de hopeloze soort. Terwijl Jezus er notabene zelf bij is. De confrontatie met dit ongeloof in de opstanding en het leven dat Jezus is, roept zijn irritatie op.

De emoties
Maar hoe zit het nu met Jezus en de emoties die hier van Hem beschreven worden. Hij is toch mens en God, dan zijn emoties toch anders dan bij mensen? Bovendien weet Jezus toch dat Lazarus weer zal gaan leven en dat Hij zelf uit de dood op zal staan?

Jezus is in staat om zich volkomen te concentreren op het verdriet dat Hij wil doorleven nu zijn goede vriend Lazarus is gestorven. Hij wil nu het verdriet tot de bodem proeven. Bij Jezus is de menselijke natuur zo volkomen gehoorzaam aan de goddelijke natuur, dat Jezus’ vermogen tot het voelen van emoties er maximaal door wordt. ‘En dat niet omdat Hij niet anders kan. Hij kan goddelijk sereen blijven. Maar Hij kiest ervoor zichzelf onder te dompelen, in verdriet, verbolgenheid, innerlijke storm. Waartoe, waarom kiest Jezus ervoor? Dat zien we in het gebed dat Jezus bidt ‘opdat wij geloven zullen.’ Vertrouwen wekken is het doel. Vertrouwen krijgen in een God die niet zomaar een wonder uit de hemel dropt, maar die heel de weg met ons gaat. Die ons volkomen serieus neemt in wie we zijn en wat we voelen. Dat is voor ons een uitnodiging om emoties niet af te doen als overbodig of onjuist. Juist nu we Jezus naast ons weten hoeven we onszelf niet te schamen voor rauwe emoties. God onderwierp zichzelf vrijwillig aan menselijke emoties, uit pure liefde. Daar waar we absolute eenzaamheid verwachtten, blijkt de zoon van God te zijn. In alles wat er in ons omgaat is Hij te vinden, Ignatius ontdekte het al.

Toepassing
Dit is een aangrijpend verhaal, een krachtig verhaal, een verhaal dat verwonderd. De dood verslagen, en alle gevoelens daar omheen.

Wat moeten wij daarmee, wat doen wij met onze emoties, hoe kunnen we ze voelen, hoe kunnen we ze gaan vertrouwen of sterker nog, hoe kunnen we in onze gevoelens God op het spoor komen? Begin maar met het aan God te vragen, hoe kan ik u in wat ik nu voel op het spoor komen? Waartoe nodigt u mij uit? En echt God luistert en wijst je de weg. We hoeven niet allemaal zoals Ignatius van Loyola op reis te gaan en een kloosterorde te stichten maar op de plaats waar jij leeft, waar ik leef, waar u leeft, wil God ons de weg wijzen naar Hem, naar een leven in volheid. Dat is niet een leven zonder verdriet, zonder strijd of zonder de dood. Het is wel een leven met God die ons kent en liefheeft. Dat perspectief mogen we doorvoelen en daarin mag ons hele menszijn meedoen, inclusief onze emoties.