Groot Nieuws
EO

31 mei: Stille Pinksteren

  1. Nieuwschevron right
  2. 31 mei: Stille Pinksteren

Op deze Eerste Pinksterdag gaan we luisteren naar de meditatie van Elsbeth Gruteke. Ze is predikant van de Protestantse Gemeente in Zeewolde en als presentatrice verbonden aan de EO. Het Bijbelgedeelte is Johannes 14: 23-29, met het thema: Stille Pinksteren.

Muziekgegevens

1) Psalm 93: De Heer regeert, de hoogste Majesteit, geen bundel

2) De Geest des Heren heeft een nieuw begin gemaakt, LvdK gez. 247

3) Wees stil voor het aangezicht van God, Opwekking 464

4) Kom Heilige Geest, OTH 115b

5) Psalm 25: Heer, ai, maak mij uwe wegen, geen bundel

6) Zij Zit Als Een Vogel, Nieuw LvdK gez. 701

7) Psalm 119: Och, schonkt Gij mij de hulp van uwen Geest, geen bundel

8) Luister naar de wind, Nieuw Liedboek gez. 936

9) De wereld is gewonnen, LvdK gez. 251

10) God in de hoog alleen zij eer, Ned. Herv. Bundel gez. 91

11) Heer, Uw licht en Uw liefde schijnen, Opwekking 334

12) Vrede zij u, Opwekking 58

13) Ga met God en Hij zal met je zijn, Nieuw LvdK gez. 416

14) Be still for the presence of the Lord, Opwekking 464

Meditatie

Onlangs zei iemand uit mijn kerkelijke gemeente: ‘Juist in deze tijd verlang ik naar meer van De Geest. Het is zo’n verwarrende tijd dat ik het zo nodig heb om Gods aanwezigheid door zijn Geest te ervaren. Blaas maar op ons, zei zij.’ Blaas maar op ons, daar spreekt een diep verlangen uit. Het is vandaag Pinksteren, we vieren de uitstorting van de Geest op de mensen in Jeruzalem, op mensen door de hele geschiedenis heen, op ons, we vieren ook de geboorte van de kerk.

De gemeente voor wie Johannes zijn Evangelie schrijft, zit er als het ware stiekem bij in de zaal waar Jezus met zijn leerlingen maaltijd houdt. Ze luisteren aandachtig naar wat Jezus zegt. Vijftig jaar na Jezus wacht zij op Hem, op zijn komst. Wat ze in handen heeft: slechts verhalen over Hem. Waar is Hij zelf? Hoe herkenbaar is dat voor ons. Wij wachten ook. Al 8 weken lang. Het leven van die eerste gemeente staat onder druk. Een machtige synagoge accepteert het bestaand van degenen die geloven in de Messias niet. De gemeenteleden zijn bang voor wat hen gaat overkomen. Ze herkennen de verweesdheid, verontrust zijn, bedroefdheid en niet weten hoe. Ze willen niets liever dan Jezus horen, opnieuw, nieuw horen: voor hen toepasbaar. (hoe herkenbaar) Ook wij luisteren zo naar de woorden van Jezus, verlangend naar zijn Geest. Woorden van troost tegen de moedeloosheid, het niet-weten, hoe te dealen met zijn afwezigheid, onze verwarring, onze bestaansangst. Onze grote vraag of uit deze tijd van niet-weten weer een tijd van weten voortkomt.

Eerst spreekt Jezus over de Vader en de Zoon, zij komen bij de gelovige wonen. Dat is al heel bijzonder. Als je gaat geloven nemen de Vader, Zoon en Heilige Geest nemen intrek in je leven, komen bij je wonen, als huisgenoten. Ze zijn in je leven, in je hart, je huis, op de bank, aan tafel, waar dan ook maar.

En dan de twee verzen waar ik vandaag bij wil stilstaan, vers 25 en 26, over de Heilige Geest. Want Jezus staat op het punt van vertrek, de Geest staat op het punt om aan het werk te gaan. Jezus’ werk in de wereld loopt ten einde, nu komt de Geest in beeld. Wie is de Geest? Vaag en ongrijpbaar? Ja, maar ook heel helder want, horen we, de Geest wordt gezonden door de vader, in de naam van Jezus. Zo is de Geest nauw verbonden met Jezus. Johannes beschrijft Jezus als gezonden door God, komend uit God, van God, een missie van God, op autoriteit van God. De Geest wordt ook gezonden door de Vader. De Geest wordt gezonden in de naam Jezus, Hij komt als zijn vertegenwoordiger. De Geest is de geest van Jezus. Dat is belangrijk om te onthouden.

De taak van de Geest is, lezen we hier, onderwijzen en herinneren aan alles wat Jezus heeft gezegd. Dat doet herinneren aan hoe het bij de discipelen ging. De Geest brengt de discipelen dingen/gebeurtenissen in herinnering, bijvoorbeeld wat Jezus had gezegd over de afbraak en opbouw van de tempel, en de Geest helpt om de betekenis ervan te begrijpen en doorgronden. De Geest wijst naar wat Jezus heeft gedaan en helpt om dat te begrijpen. Aanwijzen en uitleggen. Dat gold voor de discipelen en dat geldt voor ons. Als we de Geest ontvangen met Pinksteren dan mogen we erop vertrouwen dat de Geest ons in herinnering brengt wat Jezus heeft gezegd en gedaan en dat we dat ook gaan begrijpen. Dat is een proces, dat gaat ons hele gelovige leven door. Dat is ook een troost als we het zelf allemaal niet zo goed meer weten. Ik heb gemerkt dat de Geest je dan zomaar een gedachte, een aanwijzing of een tekst te binnen kan brengen. En dan weet je weer, ja, zo kan ik verder, dit kan ik doen. Zoiets herkent u vast ook.

Zeker in deze tijd zoeken we daar ook naar. Wat betekent het dat we zo plotseling zijn stilgezet door een virus? Wat heeft God daar mee te maken? Hoe is Jezus daarbij, wat vraagt Hij van ons, wat heeft Hij daar in zijn leven op aarde over gezegd? Dat soort vragen. En hier horen we dat de Geest ons daarbij helpt, als trooster en als leraar, als uitlegger, als verdieper en toelichter. Wat een prachtig beeld, wat een bijzondere gave en wat mooi dat we ons dat juist in deze tijd van verwarring mogen realiseren.

Pinksteren is een groot feest, ook van bijzondere manifestaties van de Geest, spreken in tongen, profeteren, vuur, geluid. Pinksteren is ook dit, de Geest die ons wijst op Jezus, op wie Hij is, wat Hij deed en de Geest die ons helpt om te begrijpen wat het werk van Jezus betekent. De Geest die ons meeneemt in de betekenis, die ons helpt om een spade dieper te steken en om te zien wat er dan naar boven komt. Dat is prachtig, dat is een cadeau om stil van te worden. Het laat ook zien hoe groot de liefde en zorg van de Vader en de Zoon voor ons zijn. We blijven niet als wezen achter als Jezus teruggaat naar de hemel maar we ontvangen de Geest van Jezus, bij ons, in ons, altijd, nabij, die ons wijst op Hem, die ons uitlegt en onderwijst en die daardoor ons geloof en onze verbinding met Jezus steeds verder verdiept. Steeds dieper, steeds meer. En juist daar verlangen we zo naar. Naar meer van de Geest, meer van Jezus, meer van God. Geest van God kom en vervul ons hart, juist nu, we zijn zo dorstig. Ik merk dat het mij diep raakt om juist nu deze woorden tot mij door te laten dringen. Dat de liefde van Jezus voor ons zo groot is, dat we niet alleen zijn, in tegendeel we worden uitgenodigd om de Vader, de zoon en de Geest steeds meer en dieper te leren kennen. Als Pinksteren in deze coronatijd dat helder voor ons maakt dan zijn we zo rijk, en zo gezegend.

De epiloog

En of dit nog niet genoeg is, God kent zijn pappenheimers, spreekt Jezus ook nog van vrede. Hij zegt: ‘maak je niet ongerust en verlies de moed niet.’ Jezus komt vrede brengen, de vrede van het koninkrijk van God. Dat is meer dan gewoon vrede, of rust. Het is een diepe vrede. Een vrede waar wij naar verlangen, ik tenminste wel.

Het zijn bemoedigende woorden voor de discipelen en ook voor ons. God is in control, wij zijn veilig bij Hem, hoe hard het ook om ons heen stormt of tekeer gaat. Hij is erbij. Ook nu, in deze tijd van corona. Jezus zegt deze woorden terwijl hij kort hierna de dood tegemoet gaat. Hoe zit dat? Is Hij een soort wonderman die niet bang is? Die geen angst voelt, geen verwarring. Van die gevoelens die ons kunnen overspoelen. Zo is het niet. Die gevoelens kent Jezus, dat zullen we ontdekken als Hij vlak voor zijn dood bidt om gespaard te blijven, als Hij bang is, als Hij dorst heeft. Jezus gelooft en weet dat God de Vader de wereld in zijn hand heeft, dat wat er ook gebeurt God degene is die regeert. Niet de angst, niet de verwarring, niet het verdriet, niet corona met alle gevolgen. Maar God, Hij regeert. Ook dat mogen we horen op deze Pinksterdag. God is in charge. Hij schenkt ons, om dat te onderstrepen, om dat heel dichtbij ons te laten komen, de Heilige Geest. De Geest van Jezus om ons te troosten, om ons te onderwijzen, om ons in herinnering te brengen, om ons wijsheid te geven, om ons geloof en ons leven met Hem, in Hem, uit Hem en door Hem te verdiepen, steeds verder te verdiepen. Als we de Geest ontvangen, ontvangen we dat besef, ontvangen we diepe vreugde, ontvangen we de vrede waar Jezus hier van spreekt. Dieper kan de vrede niet zijn, grotere vreugde is er niet. Amen