Joe Jackson - Biografie

Jackson is een muzikale kameleon. Slepende ballads, reggae, springerige rock, swing en klassiek, het staat allemaal op zijn repertoire.Tot grote ergernis van Jackson is het leeuwendeel van zijn omvangrijke oeuvre niet meer verkrijgbaar. Voornamelijk de het deel dat hij heeft opgenomen voor A&M. Gekocht door Polygram (Nederlands concern) en later in handen gekomen van Universal. die juist een stroom van Greatest Hits uitgebracht, inclusief nummers die Jackson eigenlijk nooit op cd wilde hebben.Van de drie 'angry young men' die uitstaken boven de Britse New Wave van de jaren '80 -Graham Parker, Elvis Costello en Joe Jackson-, was de laatste waarschijnlijk de meest ongrijpbare. Nadat hij eind jaren zeventig en begin jaren tachtig naam gemaakt heeft als songwriter met een paar new wave popplaten, laat Joe Jackson al snel zijn veelzijdigheid zien door platen met reggae-, jump blues-, pop-, jazz en zelfs klassieke albums. De wat recalcitrante maar zeer getalenteerde musicus laat zich daarom na twintig platen ook niet in een paar zinnen omschrijven. 

Vrijheid

David Ian Jackson wordt geboren op 11 augustus 1954 in het Engelse Burton-On-Trent, zo´n tweehonderd kilometer ten noordwesten van Londen. Hij groeit op in Portsmouth, de zuidelijk havenstad van Engeland. Joe behoort niet tot de populairsten van de klas, is verlegen, vel-over-been en astmatisch. Wanneer hij elf jaar is, begint hij vioollessen te volgen. Deze lessen, waar hij min of meer per toeval terecht komt, betekenen voor Joe vrijheid. Hierdoor kan hij bijvoorbeeld de gymlessen (waar hij een gruwelijke hekel aan heeft) missen. 

Beethoven

Later zegt hij, dat deze muzieklessen zijn leven hebben gered. Ze hebben in elk geval gemaakt wie hij nu is. Door de muziek leert Joe dat er een taal is die hij wel goed spreekt en begrijpt. De taal van muziek. De eerste muziek die enorme impact op de jonge Joe Jackson maakt is Beethoven. Beethoven blijft favoriet, maar wanneer hij na korte tijd de viool inruilt voor de piano, gaat hij ook steeds meer luisteren naar jazz en rock. Joe leert componeren en op zijn zestiende begint hij met optredens, piano in de plaatselijke pubs voor dronken zeelui en skinheads. 

Experimenteren

Zo´n twee jaar later speelt hij als vaste pianist in de plaatselijke clubs, disco´s en marinebases met verschillende bandjes. Bandjes met foute kapsels en foute namen, als Edward Bear en Misty Set. Op zijn achttiende krijgt hij een beurs om aan de Royal Academy of Music in Londen te studeren. In Londen komt Joe Jackson erachter, wat er nog meer mogelijk en te koop is in de wereld en hij timmert aan de weg. In die jaren ontmoet hij o.a. Graham Maby, met wie hij de jaren daarna trouw blijft spelen. Ondertussen blijft hij verschillende optredens doen. Hij verandert van richting op de Academy. Naar zijn smaak wordt veel te intellectuele, vooral experimentele muziek bijna een vereiste om op de opleiding te kunnen blijven, of in ieder geval om erbij te horen. 

Demo

Dwars als hij is, studeert Joe uiteindelijk af als componist, maar in viool en percussie. "A struggling rock songwriter en keyboardist with a degree in percussion. It was too ridiculous." Daarna stort hij zich met hart en ziel in de bloeiende Londense popwereld en richt de proto-punkband Arms and Legs op, die na twee geflopte singles even snel weer sterft. De anderhalf jaar die daarop volgen treedt hij veel op in clubs en restaurants, -is o.a. de muzikale dirigent van de Portsmouth Playboy Club-, waarmee hij geld verdient voor het opnemen van zijn eerste demo en het oprichten van een eigen band. In de zomer van 1978 krijgt David Kershenbaum, manager van A&M Records, Jacksons demo in handen, en contracteert hem meteen. 

Look Sharp

In no time wordt Jacksons debuut-album Look Sharp opgenomen, maar het album verschijnt om onduidelijke redenen pas in 1979. Datzelfde jaar ligt de opvolger I’m The Man klaar, voorafgegaan door de single `It's Different For Girls´, waarmee Jacksons naam onmiddellijk gevestigd wordt. Het laat de groeiende kracht van Jackson als componist en uitgesproken schrijver zien - een combinatie waardoor hij vergeleken wordt met Elvis Costello. Toch zijn Jacksons teksten veel directer dan die van Costello. 

Eclectisch

Het album Beat Crazy (1980) laat zijn populariteit alleen nog maar groeien. De Joe Jackson Band gaat dan drie jaar aan een stuk op tournee, met alle prachtige en vreselijke ervaringen van dien. Na deze drie hectische jaren gaat de band uit elkaar en gelast Joe een rustperiode in, even weg van zijn ‘eigen’ popmuziek. Hij stort zich op de oude swing-, blues-, en jazzcomposities en maakt Jumpin´ Jive (1981). Als je aan Joe vraagt zijn muziekstijl te omschrijven, zal hij het altijd het eclectische aspect noemen. Hij haalt zijn invloeden uit bijna alle mogelijk muzikale hoeken en daardoor verschillen zijn albums soms behoorlijk van elkaar. 

Night & Day

Na een echtscheiding vertrekt Jackson naar New York, waar hij Night & Day (1982) maakt. Deze plaat is sterk beïnvloed door de sfeer, het gevoel van die stad en haar multiculturele muziek, met name de Latijns-Amerikaanse salsa, en bevat `Real Men´, `Breaking Us In Two´ en zijn grootste Amerikaanse hit, `Steppin´ Out´ - een reis door New York City. Night & Day wordt Jacksons succesvolste en vooral door muziekkenners en -liefhebbers meest gewaardeerde album ooit. In 1984 komt Body & Soul uit, met o.a. het duet `Happy Ending´ samen met Elaine Caswell en `Be My Number Two´. De volgende plaat - een dubbelalbum - is Big World (1986). Deze wordt opgenomen in drie dagen tijd, met een stevige rock line-up en direct op een stereo twee-sporen-recorder gezet. De soort plaat die men verwacht, wordt het niet. Geen verrassende plaat met uitstapjes naar muziekinvloeden of stromingen van over de hele wereld of naar de muziekgeschiedenis. Nummers als `Home Town´ en `Fifty Dollar Love Affair´ springen eruit.

Will Power

In 1987 verschijnt Will Power. Hierop staan alleen instrumentale nummers, waaronder een `Symphony In One Movement´, die de gehele B-kant beslaat. Een bijzondere plaat, die niet bepaald een commercieel succes is. Het jaar erop komt Live 1980/86 uit, met live uitvoeringen van de tournees van de afgelopen jaren. Hierop staat onder andere de a cappella versie van `Is She Really Going Out With Him´. Dit nummer verschijnt op single en wordt een een groot succes is in Nederland. Omdat hij het niet kan laten zich zoveel mogelijk te ontwikkelen, houdt Joe zich in de jaren ’80 ook bezig met filmmuziek. 

Mike's Murder

In 1983 komt de soundtrack uit van Mike´s Murder, met onder andere de nummers `Memphis´ en `Laundromat Monday´ en een samenwerkingsverband tussen Jackson en Francis Ford Coppola resulteert in het maken van de big-band-achtige muziek bij de film Tucker, A Man And His Dream. Blaze of Glory, met een tienkoppige band, verschijnt in 1989. Dit `best gelukte´ project waarin Jackson zijn veelheid aan invloeden mixt, is opgezet als twee delen van zes nummers die al zijn stijlen doorlopen. Van het rauwe `Me And You Against The World´ tot het met groots orkest gespeelde `The Human Touch´. Doordat de plaat is opgenomen in een standaard studio, versterkt door een heldere, hi-fi, breedbeeldproductie en vol zit met knallers als `Blaze Of Glory´ en `Nineteen Forever´, krijgt Jackson de beste hitlijstnotering sinds jaren.Deze plaat wordt opgevolgd door de compilatie, Steppin' Out, The Very Best Of Joe Jackson (1990). 

Laughter And Lust

In 1991 verandert Jackson van platenmaatschappij. Hij tekent bij Virgin Records en maakt daar zijn laatste 'mainstream’ popalbum, Laughter And Lust . De wereldtournee die hij hierna maakt, bevalt hem niet echt. Hij raakt oververmoeid en heeft geen zin meer in de sleur die zo´n tournee onvermijdelijk met zich meebrengt. Hierna neemt Jackson een jaar of twee de tijd om na te denken. In 1994 verschijnt Night Music, waarmee hij bewust afscheid neemt van de popwereld. Niet van de popmuziek (want zoals hij zelf zegt, zal zijn muziek altijd doorspekt zijn met pop), maar van het wereldje, van alles eromheen. Hij lijkt verder te gaan met instrumentale composities zoals hij ook met Will Power heeft gedaan. Naast de serie van vier instrumentale stukken getiteld `Nocturnes No. 1 t/m 4´ bevat dit album ook de verbluffende nummers `Flying´, `Sea Of Secrets´ en `The Man Who Wrote Danny Boy´. Het betekent ook een, zoveelste, artistieke doorbraak richting een ander publiek. Zeker leuk voor degenen die Joe Jackson nog niet kennen, wordt er in 1997 de verzamelaar This Is It - The A&M Years uitgebracht met daarop 37 tracks, waaronder al zijn bekende nummers en vooral de meest toegankelijke. Maar Jackson gooit het weer helemaal over een andere boeg met Heaven & Hell. Dit album, onder het Sony Classical label uitgebracht, is gemaakt rondom het thema van de zeven doodzonden. Al zit het heel goed in elkaar, zowel op muzikaal als poëtisch gebied, en doen mensen als Jane Siberry en Suzanne Vega mee, het album flopt. In 1999 komt het instrumentale 'klassieke' Symphony No. 1 uit. Tegelijkertijd maakt hij zijn debuut als auteur met `A Cure For Gravity’ dat hij omschrijft als `een boek over muziek, lichtelijk vermomd als een memoire’. 

Eigen label

In datzelfde jaar zet Joe Jackson zijn eigen platenlabel op, Manticore, waar hij eerst Summer In The City op uitbrengt. Een 'ouderwets Joe Jackson album'. Zowel oude hits als nieuwere nummers als covers staan op de plaat, in verschillende arrangementen. Allemaal live opgenomen in New York. De sfeer op dat album is de sfeer die hij meeneemt en weergeeft op zijn tournee verbonden aan de volgende plaat, Night & Day II. Het is een vervolg op het album waarmee hij in 1982 opzien baarde. Vanuit diverse personages en perspectieven belicht hij het dagelijks leven in New York. De bijdrage van Marianne Faithfull op `Love Got Lost´ mag als een hoogtepunt in zijn carrière beschouwd worden. Night & Day II Joe Jackson woont en werkt tegenwoordig in New York, maar ontsnapt regelmatig naar zijn voormalige woonplaats Portsmouth. Hoeveel verschillende stromingen Jackson ook bewandeld heeft, hij is in ieder geval altijd trouw aan zichzelf gebleven: "Vermink je voet niet, door haar in Assepoesters schoen te wurmen. Ik heb dat ooit zelf geprobeerd, maar tegenwoordig weet ik het zeker: ik ben een van de lelijke stiefzusters. En ik ben er trots op."