Zondag 19 november

06:00-07:00
Love shine a light - Katrina & The Waves –
Michael row the boat ashore - Trini Lopez
Count on me - Witney Houston & Cece Winans
A life that's good - Lennon & Maisy
Nog altijd wie U was - LEV
I can see heaven - Terri Gibbs
N'oublie pas - Larissa Baak
Shower the people - Sharona
Vergezicht - Ralph van Manen
Up where we belong - Bebe & Cece Winans
I heard the voice - Joanne
Jesus is love - Commodores
On my bones - Kendall Payne
Secret place - Commissioned

07:00-08:00
Heaven's Heart - Michelle Tumes
Like an island - Phil Keaggy
When the time comes - Sandi Patty
Jezus nooit gezien - Martin Brand
Hallowed - Jennifer Knapp
Please forgive me - The Crabb Family
Onvoorwaardelijk - Sharon Kips
Come unto me - Anointed
Journey into the morn - Iona
Hoe lang – Opwekking – Opw. 745
He touched me - The Jaffo Gate Quartet
Hold on to me - Point of Grace
Kom naar beneden - Psalmen voor nu
How great Thou art - Susan Boyle – Opw. 407
Jesus is the light of the world - Oslo Gospel Choir

08:00-09:00
Door Uw genade, Vader - Zanggroep & Combo – Opw. 369
Psalm 100: 1, 2, 3 en 4 ‘Juich aarde, juicht alom de Heer’ - Samenzang vanuit de Bovenkerk – NH Bundel
Kom vier het feest met Mij - Bouw Uw Troon
God van leven - Sela
Vreugde, vreugde, louter vreugde - Verenigde Veluwse Koren – ELB 357
Ik hef mijn ogen op naar de bergen – Kithara – Opw. 451
Feestzang - The Psalm Project & Ariën Vink
Grijp toch de kansen - Christelijk Mannenkoor ‘Asaf’ – Joh. de Heer 166
De Meester is wachtend op u - Joke Buis – Joh. de Heer 42
Zegen - Reyer van Drongelen & Mirjam Kerkhof
Leg maar stil je hand in Zijn handen - Christleijk Gemengd Koor 'Song of Praise' – Joh. de Heer 312
Veilig In Uw Armen - Gerald Troost
Kom tot uw Heiland – Christelijke Gemengde Zangvereniging 'Looft den Heer' – Joh. de Heer 210
Daar ruist langs de wolken - Marcel McArthur & Zanggroep – Joh. de Heer 33

Overdenking van Elsbeth Gruteke

Bij Mattheus 20, 1-16

Heb je ooit ergens in een rij gestaan om er als eerste binnen te komen? Misschien bij een concert om plaatsen vooraan te krijgen, of bij een winkel om dat je als eerste de nieuwe IPhone wilde kunnen kopen. Of misschien wachtte je bij het zwembad om zo snel mogelijk naar binnen te kunnen gaan voor het beste plaatsje? Of in een lange rij voor een museum in een stad die je bezocht, wachten en hopen dat je binnenkomt. Of je staat in de rij om een bepaald soort koekje te kopen in Amsterdam. Deze week liep ik daar nog langs.
Stel je voor dat je in zo’n rij staat. We hebben er allemaal wel eens in gestaan. Wat is dan eerlijk? Eerlijk is dat degene die vooraan staat als eerste naar binnen mag. Dat degenen die het langst heeft gewacht, die het vroegst is opgestaan, die de meeste moeite heeft gedaan dat die als eerste beloond wordt. Toch? Stel nou dat je in de rij staat, de deur gaat open, er komt iemand naar buiten en die loopt helemaal naar het einde van de rij. De mensen die daar achteraan staan mogen als eerste naar binnen. Wat gebeurt er dan? Ik denk dat er flink gemor opstijgt uit de rij. Hoe verder je naar voren staat hoe bozer je dan waarschijnlijk bent. Dat is niet eerlijk! En wie weet breekt er wel een klein relletje uit bij zoveel onrecht.
Onrecht.
Tsja.

Dit is nu precies wat er gebeurt in het verhaal dat we net hoorden over de arbeiders in de wijngaard. Er zijn mensen die de hele dag hebben gewerkt, mensen die iets later op de dag zijn begonnen met werken en mensen die veel later zijn begonnen. Zo laat dat ze niet meer dan een uur gewerkt hebben. En toch, aan het einde van de dag, krijgen ze allemaal hetzelfde, afgesproken, loon betaald. En ja, dan klinkt er gemor. En dat begrijpen we misschien wel een beetje. Dit is echt een van die moeilijke verhalen uit de Bijbel, het gaat recht in tegen onze ideeën over wat eerlijk is. Daar kun je twee dingen mee doen, zo’n verhaal niet lezen en gewoon maar laten, of proberen er iets van te begrijpen. Je begrijpt al dat we dat laatste gaan proberen.
Let op, Jezus spreekt over het koninkrijk in de hemel. Zo gaat het in het koninkrijk van de hemel. Reden om dus even goed op te letten.

Het verhaal
De eigenaar van de wijngaard is in een gulle bui, of hij is gewoon een gulle man. Hoe dan ook, hij is de eigenaar dus hij kan doen wat hij wil met zijn geld. En vandaag wil hij dat iedereen hetzelfde betaald krijgt. En nog meer dan dat, hij wil dat iedereen die wil werken dat vandaag ook kan. Daarom gaat hij ook een paar keer op de markt kijken of er nog mensen staan. Mensen die door niemand anders zijn meegenomen voor werk, of mensen die zijn afgekeurd door anderen met werk. Hoe dan ook wel vier keer gaat de man kijken of er arbeiders zijn, en degenen die er zijn neemt hij mee en geeft hij hen werk. Blijkbaar is er ook veel werk die dag. Aan het einde van de dag, er is veel werk verzet, krijgt de manager, de rentmeester, van het bedrijf de opdracht van de baas om iedereen te betalen. De mensen die het laatst zijn gaan werken krijgen als eerste betaald, het afgesproken bedrag, 1 denarie, een dagloon. Zij zijn verbaasd, en blij, dat ze zoveel betaald krijgen. Ook alle anderen krijgen dit afgesproken bedrag. Onder hen breekt gemor uit, ze hadden meer verwacht. Ze hebben zo hard gewerkt, ook op het heetst van de dag en dan dit. Maar zegt de manager, dit is het afgesproken bedrag en mag ik soms niet gul zijn? ‘Ben je jaloers omdat ik gul ben?’ Het is niet eerlijk roepen ze.

Zo kijken wij vaak ook. Het leven is niet eerlijk dat ervaren we allemaal; een geliefd mens wordt ziek, je hebt hard gewerkt maar krijgt niet de promotie waar je op hoopte, je zorgde jaren voor je zieke moeder terwijl je broers en zussen niets deden en in de erfenis zie je daar niets van terug. En ga zo maar door, het leven is niet eerlijk. En dan vinden we dat God wel eerlijk moet zijn. Dat God moet voldoen aan wat wij eerlijk vinden. Maar in het verhaal van vandaag voldoet God niet aan onze verwachtingen. Dat is even slikken, zo meteen daar meer over. Ook over hoe het afhangt van waar je in de rij staat hoe je naar dit verhaal kijkt. Maar eerst dit.

Wat is de goedheid van God?
Dit verhaal laat ons iets zien over wie God is, over zijn goedheid. Bijzonder dat we, via Jezus, God iets over zichzelf horen zeggen: ‘Ben je jaloers omdat ik goed ben?
God zegt over zichzelf dat Hij goed is. Dus niet wraakzuchtig, boos, afwijzend, maar: goed!
En dat blijkt ook wel uit het verhaal. Want stel dat de landheer God is wat zien we dan van Hem?
⁃ Hij zoekt de mensen op waar ze zijn en in wat ze nodig hebben.
⁃ Hij geeft ze de gelegenheid om te ontvangen wat ze nodig hebben.
⁃ God heeft alle tijd
⁃ Het gaat bij God niet om ons begrip van wat eerlijk is, om een keurig afgewogen winst en verliesrekening, maar het gaat bij Hem om de liefde. God handelt niet volgens onze ideeën van wat eerlijk is en wat niet. Zijn wegen zijn niet onze wegen. En waarom? Dat zullen we misschien wel nooit weten. Wat we wel weten, God houdt oneindig veel van ons en Hij schept er soms ook groot genoegen in om onze zelfbedachte systemen door elkaar te gooien. Kijk maar eens naar de Bergrede, het onaanzienlijke wordt gezien. Of naar de lofzang van Maria, de machtigen druipen af, de machtelozen worden verheven..

Jouw positie
Waar sta jij? De Amerikaanse theoloog en predikant Barbara Brown Taylor schrijft dat het voor hoe je naar dit verhaal kijkt veel uitmaakt waar je jezelf plaatst in dit verhaal. Als je bij de werkers hoort die pas laat zijn gaan werken kijk je er heel anders naar dan wanneer je al vanaf het begin van de dag aan het werk bent gegaan. Hoe luister jij? Als gelovige mensen hebben we nogal eens de neiging om onszelf te scharen onder de mensen die vanaf het begin bij God zijn gaan horen, bij de werkers van het eerste uur. En we voelen ons vanuit die positie niet juist behandeld. We hebben lang gewerkt en we krijgen net zoveel als de mensen die kort gewerkt hebben. Maar klopt dat wel?

Is het misschien mogelijk dat God het anders ziet? Dat Hij ons helemaal niet schaart onder die werkers van het eerste uur, dat er voor ons mensen zijn die zijn liefde en genade, want daar gaat het hier over, veel meer verdienen? Zij staan vooraan en wij achteraan. Stel je dat eens voor, ik zeg niet dat het zo is, maar stel het je eens voor. En stel je dan voor dat degene die jou kan binnen laten de deur opent en als eerste naar het einde van de rij loopt, jou aankijkt en je binnenlaat. Ja, jij, je mag komen. Wat een ongelooflijk wonder is het dan, wat een enorme vreugde om dat te ervaren. God ziet jou, Hij laat je binnen. Je hebt het niet verdiend, je hebt nog maar kort gewerkt, er mankeert misschien nog wel van alles aan je, je had zoveel kunnen doen wat je niet hebt gedaan, en ga zo maar door. En toch, jij mag naar binnen en je krijgt net zoveel betaald, net zoveel genade, als de mensen die er al veel langer zijn.

Als dat gebeurt heb je geen woorden meer over wel of niet eerlijk, dan ben je gewoon dankbaar dat je veel meer betaalt krijgt dan je verdient. Dat je genade ontvangt, en liefde, vergeving, veel meer, overvloedig. We mogen naar binnen, ook al staan we achteraan, niet om wie wij zijn, maar om wie God is. God is niet eerlijk; God is gul, overvloedig gul, en als we anderen die gulheid niet gunnen is dat omdat we vergeten zijn waar we zelf staan. Op die dag als het werk gedaan is, de zon is al onder gegaan en als dan de rentmeester naar het einde van de rij loopt om je loon te overhandigen, dan is de kans groot dat het gejuich en de vreugde die er klinkt van jou, en van mij, afkomstig is. Kostbare genade, aan ons geschonken, om niet, overvloedig.